Λουΐζα,Ένα από τα πιο εύοσμα καλλωπιστικά (Του Ιωάννη Δεληγεώργη)

Η Λουίζα ή Λίπια ή και Λεμονόχορτο (αγγλιστί Lemon bee brush) είναι φυλλοβόλος θάμνος που εκτιμάται ιδιαίτερα για το έντονα αρωματικό, με οσμή λεμονιού όταν τριφτεί, φύλλωμά της.

Κατάγεται από τη νότια Αμερική και μεταφέρθηκε στην Ευρώπη τον 17^ο αιώνα. Λέγεται ότι πήρε το όνομά της προς τιμήν της Μαρίας Λουΐζας (1748 - 1819) πριγκίπισσα της Πάρμας και αργότερα βασίλισσα της Ισπανίας.

Έχει πολλά «συνώνυμα» του επιστημονικού της ονόματος που είναι Aloysia citriodora όπως πχ.: Verbena triphylla, Verbena citriodora, Lippia triphylla, Lippia citriodora.

Είναι φυτό ευπαθές στο ψύχος. Στους 0 °C η Λουΐζα χάνει τα φύλλα της. Το ξύλο της όμως είναι ανθεκτικό ως τους -10 °C.

Αναπτύσσεται καλύτερα σε ηλιαζόμενες θέσεις.

Απαιτεί ελαφρώς όξινα εδάφη, πλούσια σε οργανική ουσία, καλά αποστραγγιζόμενα.

Δεν χρειάζεται λίπανση, και ειδικά αζωτούχο, γιατί το φυτό έτσι μεγαλώνει σε ύψος και παράγει περισσότερο φύλλωμα το οποίο όμως γίνεται λιγότερο αρωματικό.

Τα φύλλα που αναπτύσσονται σε μαλακό βλαστό είναι πιο αρωματικά από αυτά που αναπτύσσονται σε παλιό, ξυλώδη βλαστό. Τα φύλλα της Λουΐζας διατηρούν και αποξηραμένα το άρωμα και τη γεύση τους επί μακρόν.

Είναι φυτό που έχει αυξημένες ανάγκες σε υγρασία και θα πρέπει να ποτίζεται τακτικά, ειδικά το καλοκαίρι με ζεστό και ξηρό καιρό. Εντελώς ενδεικτικά, δυο φορές την εβδομάδα.

Το φθινόπωρο, αφού πρώτα πέσουν τα φύλλα, πρέπει να κλαδεύεται σε ύψος 10-15 εκ. πάνω από το έδαφος. Τα μεγάλα φυτά όμως, πάνω από 90 εκ. δεν θα πρέπει να κλαδεύονται τόσο αυστηρά.

Πολλαπλασιάζεται με μοσχεύματα τον Μάρτιο. Τα μοσχεύματα ριζοβολούν σε ένα μήνα σε χώμα ή και σε νερό. Στη δεύτερη περίπτωση όταν οι ρίζες φτάσουν τα τρία εκατοστά μπορεί να μεταφερθεί στο χώμα.

Εκτός από καλλωπιστικό, η Λουΐζα καλλιεργείται για παραγωγή αιθέριων ελαίων τα οποία έχουν πολλές χρήσεις όπως στην αρωματοποιεία, τη μαγειρική, την ποτοποιεία κτλ.

Γιάννης Δεληγεώργης

Γεωπόνος