Πέμπτη 13 Οκτωβρίου 2016

Σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2 και διατροφή της Ιωάννας Καλυβά

Ο διαβήτης τύπου 2 (παλαιότερα γνωστός ως ινσουλινοεξαρτώμενος) αφορά την αδυναμία του οργανισμού να ανταποκριθεί κατάλληλα στη δράση της ινσουλίνης, της οποίας η παραγωγή γίνεται από το πάγκρεας. Παρουσιάζει μεγαλύτερη  συχνότητα εμφάνισης από αυτή του τύπου 1 και αφορά στο 90% όλων των περιστατικών διαβήτη παγκοσμίως. Εμφανίζεται πιο συχνά στους ενήλικες, αν και σημειώνεται μια αύξηση στη συχνότητα εμφάνισής του και στους εφήβους. Ο διαβήτης τύπου 2 παρουσιάζει ισχυρή κληρονομική προδιάθεση  και παράγοντες που παίζουν ρόλο στην εμφάνισή του είναι η παχυσαρκία και η έλλειψη σωματικής δραστηριότητας. Υπάρχει περίπτωση να εξελίσσεται ασυμπτωματικά και να διαγνωστεί τυχαία από έναν προσυμπτωματικό έλεγχο(checkup).




Διατροφή για διαβήτη τύπου 2

Είναι σημαντικό για τα άτομα με διαβήτη τύπου 2 η επίτευξη και διατήρηση φυσιολογικών επιπέδων γλυκόζης, λιπιδίων και πίεσης στο αίμα και αυτό μπορεί να πραγματοποιηθεί με την αλλαγή κάποιων συνηθειών τους. Τα άτομα με υπερβάλλον βάρος θα πρέπει να μειώσουν την ενεργειακή τους πρόσληψη για τη μείωση του βάρους τους  και να αυξήσουν την σωματική τους δραστηριότητας. Επίσης σημαντική είναι η μείωση του κορεσμένου λίπους, χοληστερόλης και νατρίου για την πρόληψη πιθανής εμφάνισης υπέρτασης. Η σωματική άσκηση σε συνδυασμό με μια σωστή και ισορροπημένη διατροφή, αποτελούμενη από χαμηλά λιπαρά συντελεί στην διατήρηση απώλειας βάρους και στη μείωση της καρδιαγγειακής θνησιμότητας.



Λαχανικά, φρούτα και σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2: τα πιο πολλά ερευνητικά δεδομένα δείχνουν ότι η υψηλότερη κατανάλωση λαχανικών και φρούτων παρουσιάζει μικρότερο κίνδυνο εμφάνισης σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2. Ειδικά, η κατανάλωση των πράσινων φυλλωδών λαχανικών σημειώνει ευεργετική επίδραση στην πρόληψη του σακχαρώδους διαβήτη.

Δημητριακά ολικής άλεσης και σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2: από γενική ευρεία συμφωνία των ερευνητικών δεδομένων, αλλά και των μεγάλων διεθνών οργανισμών, φαίνεται ότι η μεγάλη κατανάλωση δημητριακών ολικής άλεσης συμβάλει στη μείωση εμφάνισης σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2. Από αποτελέσματα πρόσφατης μεταανάλυσης φάνηκε ότι υπάρχει μια θετική συσχέτιση μεταξύ της κατανάλωσης λευκού ρυζιού και της εμφάνισης σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2.

Φυτικές ίνες και σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2:οι φυτικές ίνες που προέρχονται από τα προϊόντα δημητριακών φαίνεται να μειώνουν τον κίνδυνο εμφάνισης σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2 (GNS, 2012; Yeetal., 2012).

Γλυκαιμικός Δείκτης (ΓΔ)/Γλυκαιμικό Φορτίο (ΓΦ) και σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2: η κατανάλωση τροφίμων με υψηλό γλυκαιμικό δείκτη και φορτίο φαίνεται να αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2.

Πατάτες/κόνδυλοι και σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2: φαίνεται ότι υπάρχει μια θετική συσχέτιση μεταξύ της κατανάλωσης πατάτας και της εμφάνισης σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2.

Γάλα και γαλακτοκομικά προϊόντα και σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2: πολλά ερευνητικά δεδομένα δείχνουν ότι η κατανάλωση γάλακτος και γαλακτοκομικών προϊόντων έχει ευεργετικές επιδράσεις στην πρόληψη του σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2. Ακόμα φάνηκε ότι η κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων, η κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων με χαμηλά λιπαρά και η κατανάλωση γιαουρτιού ξεχωριστά φάνηκε να σχετίζεται με μικρότερο κίνδυνο για τη συγκεκριμένη νόσο.

Επιπρόσθετα, παρόλο που δεν υπήρχε συσχέτιση μεταξύ του σακχαρώδους διαβήτη και της συνολικής πρόσληψης γαλακτοκομικών προϊόντων, η κατανάλωση τυριού συσχετίστηκε αντίστροφα με τη συγκεκριμένη νόσο, όπως επίσης και ο συνδυασμός υψηλότερης πρόσληψης γαλακτοκομικών προϊόντων που έχουν υποστεί ζύμωση (τυρί, γιαούρτι, παχύ γάλα) σε σχέση με τη χαμηλότερη.

Όσπρια και σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2: τα ευρήματα μιας μελέτης (Villegasetal., 2008) έδειξαν ότι υπάρχει ευεργετική δράση μεταξύ της κατανάλωσης οσπρίων στην πρόληψη εμφάνισης σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2.

Κόκκινο, επεξεργασμένο κρέας και σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2: σύμφωνα με πολλά επιστημονικά δεδομένα η συνολική πρόσληψη επεξεργασμένου ή κόκκινου κρέατος έχει επιβαρυντική δράση στην εμφάνιση σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2.

Αυγά και σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2: η πλειονότητα των επιστημονικών δεδομένων δείχνει ότι η κατανάλωση αυγών, ιδιαίτερα περισσότερων από 7 την εβδομάδα, δρα επιβαρυντικά στην εμφάνιση σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2.

Αντικατάσταση κορεσμένων από πολυακόρεστα λιπαρά οξέα και σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2: τα περισσότερα επιστημονικά δεδομένα δείχνουν ότι η αντικατάσταση των κορεσμένων λιπαρών οξέων (π.χ πλήρη γαλακτοκομικά προϊόντα, λίπος του κρέατος, αυγό, κρέμα γάλακτος, βούτυρο και ορισμένες φυτικές τροφές, όπως η καρύδα),  από πολυακόρεστα  (ω3 και ω6 λιπαρά οξέα όπως: ξηροί καρποί και φυτικά σπορέλαια αντίστοιχα) έχει προστατευτική δράση έναντι της εμφάνισης σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2.

Υδρογονωμένα λιπαρά οξέα (trans λιπαρά οξέα) και σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2: τα trans λιπαρά οξέα, σύμφωνα με πολλά ερευνητικά δεδομένα, παρουσιάζουν επιβαρυντικές επιδράσεις στην εμφάνιση σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2.

Καφές, τσάι και σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2: σύμφωνα με την πλειονότητα των επιστημονικών δεδομένων/απόψεων ο καφές και το τσάι έχουν ευεργετική δράση για τον σακχαρώδη διαβήτη.

Οινοπνευματώδη ποτά και σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2: η κατανάλωση οινοπνευματωδών ποτών σχετίζεται με την εμφάνιση του σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2. Η σχέση αυτή εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό, από την ποσότητα κατανάλωσης των οινοπνευματωδών ποτών. Σημαντικό είναι ότι υπάρχουν κάποια πιθανά οφέλη από τη μέτρια κατανάλωση οινοπνευματωδών ποτών όσον αφορά τον σακχαρώδη διαβήτη.

Επίσης, σύμφωνα με αρκετές μελέτες η μέτρια κατανάλωση αλκοόλ υπάρχει περίπτωση να αυξήσει την ευαισθησία στην ινσουλίνη και να μειώσει τα επίπεδα της γλυκόζης νηστείας (Shaietal., 2007). Συμπερασματικά, παρά την ύπαρξη πιθανών οφελών της κατανάλωσης μέτριας ποσότητας οινοπνευματωδών ποτών, η υπερβολική πρόσληψή τους μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές διαταραχές του μεταβολισμού και να αυξήσειτον κίνδυνο για σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2.

Σωματική δραστηριότητα και σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2: σύμφωνα με επιδημιολογικά δεδομένα της μελέτης ΑΤΤΙΚΗ φάνηκε ότι τα άτομα που έχουν χαμηλής έντασης σωματική δραστηριότητα παρουσιάζουν 35% μειωμένη πιθανότητα εμφάνισης σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2 σε σχέση με εκείνα που δεν έχουν. Επιπλέον, σύμφωνα με δεδομένα της μελέτης ΕΠΙΚ παρατηρήθηκε ότι σε άτομα που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη και έχουν αυξημένη σωματική δραστηριότητα υπάρχει σημαντική μείωση της συνολικής θνησιμότητας.

Τέλος, στα αποτελέσματα διατροφής του γλυκαιμικού ελέγχου, φαίνεται (από έξι εβδομάδες ως τρεις μήνες) αν χρειάζεται η διατροφική αγωγή να συνεχιστεί χωρίς άλλη βοήθεια ή αν είναι αναγκαία η προσθήκη φαρμακευτικής αγωγής σε συνδυασμό με την κατάλληλη διατροφή.

                                                                   

                      Ιωάννα Καλυβά

                                            Διατροφολόγος - Διαιτολόγος



ΠΗΓΕΣ:

Ζαμπέλας, Α (2011). Κλινική Διαιτολογία& Διατροφή 3η Εκδ. Π.Χ Πασχαλίδης

Gibney, M., Elia, M., Ljungqvist, O., Dowsett, J. (2005) Kλινική Διατροφή. Εκδ. Παρισιάνου ΑΕ: Αττική



Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου