Η συγγραφέας παιδικών βιβλίων ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΣΤΑΘΗ, μιλά για το νέο της παραμύθι στην Μαίρη Γεωργιοπούλου.

Η Ευαγγελία Στάθη γεννήθηκε στη Ραβενή, χωριό της Θεσπρωτίας. Σπούδασε βρεφονηπιαγωγός μα συνειδητοποίησε ότι αυτήν την αγάπη δεν μπορούσε να την κάνει επάγγελμα. Εργάζεται ως διοικητική υπάλληλος επιστημονικού σωματείου.

Είναι η τέταρτη κόρη της οικογένειας. Μια οικογένεια γεμάτη γυναίκες. Παντρεύτηκε κι απέκτησε δύο γιους. Μια νέα οικογένεια γεμάτη άντρες!

Το 2010 κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις τετράγωνο ‘’Τα παραμύθια της θάλασσας’’. Πρόσφατα από τις εκδόσεις Πατάκη το παραμύθι της ‘’Η αλεπουδίτσα και η μπλε βαλίτσα’’.

• ‘’Η αλεπουδίτσα και η μπλε βαλίτσα’’, ξεκινά με ένα συμβούλιο στο δάσος. Ποιο το επείγον θέμα για την σύγκληση ενός έκτατου συμβουλίου; Ποιοι οι πρωταγωνιστές;

Το επείγον της σύγκλησης είναι η απώλεια της μπλε βαλίτσας ! Μιας βαλίτσας ιδιαιτέρως σημαντικής για την αλεπουδίτσα, μέσα στην οποία φυλάει τα αρώματά της … και μια αλοιφή για ούλα !! Κάποιος την έκλεψε, λέει η αλεπουδίτσα, και πιστεύει πως μέσω ενός τέτοιου συμβουλίου του δάσους θα βρει οπωσδήποτε τον κλέφτη, μιας και οι υποψίες της την οδηγούν σε παραπάνω από έναν ένοχο !!

• Από πού αντλεί ένας παραμυθάς τα θέματά του; Πώς προέκυψε η ιστορία της κυρά Αλεπούς; Από πού ήρθε η ιδέα;

Συνήθως γράφω ιστορίες επηρεασμένη από συμπεριφορές που μου αρέσουν ή δεν μου αρέσουν και αισθάνομαι ότι με κάποιο τρόπο πρέπει να τις επικοινωνήσω. Στην περίπτωση της Αλεπουδίτσας η ιστορία προέκυψε από δική μου συμπεριφορά που με έκανε να ντραπώ. Μιας συμπεριφοράς όμως που τη συναντούσα συχνά και στους άλλους και με θύμωνε πραγματικά πολύ. Όταν λοιπόν έπεσα η ίδια στην «παγίδα» ταράχτηκα και έπρεπε να με … μαλώσω γλυκά !! Έτσι έγραψα την Αλεπουδίτσα.

• «Το ψέμα έχει εθιστικές ιδιότητες». Το εσκεμμένο ψέμα και η φαντασία συγχέονται συχνά στον παιδικό νου;

Το ψέμα στην καθημερινότητά μου με αγχώνει αν το πω και με θυμώνει αν μου το πουν. Οπότε προτιμώ να το αποφεύγω, τουλάχιστον όσο περνάει από το χέρι μου. Όσο για τις εθιστικές ιδιότητες φαντάζομαι ότι έχει να κάνει με το ότι το ένα ψέμα φέρνει το άλλο και κάποιες φορές έχεις φτιάξει τέτοιο σενάριο με ψέματα που πιθανότατα το πιστεύεις κι ο ίδιος. Λάθος!! Γιατί ο πρώτος που θα τρομάξει όταν σκάσει η «φούσκα», που θα σκάσει !!, θα είσαι εσύ ο ίδιος.

Τώρα με τα παιδιά η κατάσταση είναι διαφορετική. Εννοείται ότι λένε ψέματα τα οποία τις περισσότερες φορές είναι αθώα. Το βασικό είναι να μάθουν ότι δεν μπορούν να αποφεύγουν ο,τιδήποτε δεν τους αρέσει ή τους προβληματίζει, με ένα ψέμα. Η ανάληψη της ευθύνης, η ειλικρίνεια και η αναγνώριση του λάθους είναι βασικά χαρακτηριστικά ενός ατόμου που σέβεται πρωτίστως τον εαυτό του.

Τα «άλλα» ψέματα, οι υπερβολές που λένε τα παιδιά για να περιγράψουν όσα ζήσαν ή όσα θα ήθελαν να ζήσουν, δε με χαλάνε! Νομίζω ότι αυτά είναι η δραστήρια φαντασία τους που είναι απαραίτητη για να περνάει καλά ένα παιδί.

• Η ανάληψη της ευθύνης είναι συνδυασμένη πάντα με κάτι κακό; Το ‘’φταίω’’ στο παραμύθι σας επιδέχεται τελικά τιμωρία;

Η ανάληψη της ευθύνης είναι δύσκολο πράγμα γιατί απαιτεί «δουλειά»!! Πιστεύω όμως ότι από τη στιγμή που κάποιος τα καταφέρνει και αναλαμβάνει τις ευθύνες του γίνεται άμεσα και πιο «ανάλαφρος» γιατί ξέρει ότι πρέπει να προχωρήσει με τις δικές του δυνάμεις, πράγμα που τον καθιστά αυτόματα πιο δυνατό. Ακριβώς το ίδιο που συμβαίνει και με τη «συγνώμη». Από τη στιγμή που θα την πεις (με λέξεις ή με πράξεις) αποδέχεσαι το λάθος και «ξεκουράζεσαι» από το βάρος ενός «χαζο-εγωισμού» που σου επέβαλλε να προσπαθείς να κάνεις το μαύρο – άσπρο!! Και νομίζω τελικά ότι η «τιμωρία» δεν υπάρχει. Είναι απλά μια διαδρομή προς την καλοσύνη και την ωρίμανση.

• … Αλλά και στο μαγικό κόσμο των ενηλίκων δεν παρατάμε εύκολα το ψάξιμο και ρίχνουμε αλλού τις ευθύνες; Να φύγει το βάρος από πάνω μας; Τα παιδιά πώς θα διδαχθούν να σκέφτονται πριν να κατηγορήσουν…;

Τα παιδιά είναι γνωστά «σφουγγάρια» που αντιγράφουν ό,τι βλέπουν, ό,τι ακούν κι ό,τι ζουν τελικά! Άρα ο μοναδικός τρόπος για να διδαχθούν τα παιδιά το «καλό» είναι να το αντιγράψουν από τους ενήλικες που τους περιβάλλουν. Εφόσον λοιπόν θέλουμε τα παιδιά μας να μη δείχνουν με το δάχτυλό τους άλλους εκτός από τον εαυτό τους και να σκέφτονται πριν κατηγορήσουν θα πρέπει να το κάνουμε εμείς οι ίδιοι και να είμαστε σε ένα συνεχή και ειλικρινή διάλογο μαζί τους. Δύσκολο βέβαια μα απαραίτητο αν θέλουμε να μεγαλώσουμε υπεύθυνα παιδιά.

• Τελικά το ‘’ηθικό δίδαγμα’’ που μας δίνει ‘’η αλεπουδίτσα με την μπλε βαλίτσα’’, ποιο είναι;

Εγώ αυτά που ήθελα να «πω» γράφοντας την Αλεπουδίτσα ήταν ότι πρέπει πραγματικά να μη φτάνουμε εύκολα σε συμπεράσματα. Η σκέψη μας πρέπει να φιλτράρεται και να μη παρασυρόμαστε από στερεότυπα και γενικεύσεις.

Ναι, είσαι διαφορετικός αλλά όχι ο καλύτερος ή ο αλάνθαστος.

Ναι, ο συνάνθρωπός σου δεν είναι σαν εσένα αλλά αυτό δε σημαίνει ότι είναι κακός ή κατώτερος.

• Ο Αϊνστάιν, όταν ρωτήθηκε από μια μητέρα τι θα μπορούσε να κάνει για να γίνει ο γιος της εξυπνότερος απάντησε: ‘’Διαβάζετέ του παραμύθια’’. Πόση δύναμη έχει το παραμύθι στην διαμόρφωση προσωπικότητας ενός παιδιού;

Πιστεύω είχε δίκιο. Φαντάσου πόσα πράγματα διαπραγματεύεται ένα παραμύθι σαν την Κοκκινοσκουφίτσα: στοργή, ενδιαφέρον, αγάπη, φόβο, τρόμο, ζωή, θάνατο, λύτρωση. Το παιδί ακούγοντας ένα παραμύθι αισθάνεται, σκέφτεται, προβληματίζεται μαθαίνει να διαχειρίζεται το συναίσθημά του, κι όλα αυτά μέσα από ένα ταξίδι του μυαλού με εικόνες που πλάθει εκείνη τη στιγμή και ανανεώνει για μια ζωή. Είναι δυνατόν να μη γίνεται εξυπνότερο ;

• Ανατρέξτε στο μαγικό κόσμο των παραμυθιών της παιδικής σας ηλικίας. Ποια τα δικά σας αγαπημένα παραμύθια;

Πρέπει να πω ότι ανατρέχοντας στα παιδικά μου χρόνια δεν θυμάμαι τόσο πολύ παραμύθια, όσο τραγούδια. Η μαμά μου, η κυρία Πολυξένη τραγούδαγε πάρα πολύ και τα πάντα. Την άκουγα πάντα με το στόμα ανοιχτό κι έκανα εικόνες τους στίχους … μάλλον γι’ αυτό γράφω έμμετρα!!

• Στις παιδικές ιστορίες ‘’πρέπει’’ πάντα να θριαμβεύει το δίκαιο;

Δεν ξέρω αν πρέπει να θριαμβεύει .. εγώ θέλω να θριαμβεύει το δίκαιο και το καλό γιατί έτσι αισθάνομαι ευτυχισμένη. Κι αυτό κάνω στις ιστορίες μου. Τελειώνουν πάντα με χαμόγελα!!

Γιατί τα παιδιά έχουν ανάγκη να πιστεύουν στα παραμύθια;

Για τον ίδιο λόγο που έχουν κι οι μεγάλοι ανάγκη να πιστεύουν στα παραμύθια. Είναι ένας ασφαλής δρόμος για να κάνεις όνειρα και η ζωή χρειάζεται τα όνειρα για να λέγεται ζωή!!!