Βρυξέλλες, του Θάνου Αθανασίου

Στο μάτι του κυκλώνα βρίσκεται για μια ακόμη φορά η Ελλάδα, με την κυβέρνηση και την οικονομία στα όριά τους, την κοινωνία να δυσπιστεί και τους Ευρωπαίους να είναι διατεθειμένοι να κάνουν ελάχιστα από όσα θα ευελπιστούσε η κυβέρνηση για να πάρει μια ανάσα. 

Αντί της πολυαναμενόμενης διασύνδεσης του προσφυγικού με την αξιολόγηση, δηλαδή το να πάρει ανταλλάγματα η Ελλάδα στην διευκόλυνση της αξιολόγησης, για παράδειγμα στο ασφαλιστικό, πρόκειται να συμβεί ακριβώς το αντίθετο. 

Ο λευκός καπνός της συνάντησης Μέρκελ - Τσίπρα - Ολλάντ έβγαλε, σύμφωνα με πηγές των Βρυξελλών πως η χώρα θα βοηθηθεί στο προσφυγικό για να βγάλει εις πέρας την αξιολόγηση.

Σε αντίθεση πάλι με την γενική εκτίμηση στη χώρα η προτεραιότητα της Α.Μέρκελ, του Φρ.Ολλάντ και
των εποπτικών του προγράμματος θεσμών είναι “να πετύχουν οι μεταρρυθμίσεις” και όχι να είναι απαραιτήτως η Ελλάδα “το καλό παιδί στο προσφυγικό”. 

Σύμφωνα με πηγές εθνικών αντιπροσωπειών στις Βρυξέλλες, που βρέθηκαν στο χώρο της συνόδου, η Α.Μέρκελ ασφαλώς και συμφωνεί να τελειώσει γρήγορα η αξιολόγηση, όμως δεν είναι διατεθειμένη να κάνει πολιτικές εκπτώσεις. 

Πολιτικές εκπτώσεις στο ασφαλιστικό ή στα δημόσια οικονομικά σημαίνουν και άλλα χρήματα από το πακέτο των 86 δις, η στρατηγική για το οποίο είναι να χρησιμοποιηθεί όσο το δυνατόν λιγότερο. 

Η τρόικα δεν έχει καν προσδιορίσει το ύψος της επόμενης δόσης προς τη χώρα και η αρχική προσδοκία για 5,5 δις είναι πλέον ξεπερασμένη. 

Η Α.Μέρκελ κατέστησε σαφές στον συνομιλητή της ότι πολύ ευκολότερα θα λάβει κονδύλια από την ΕΕ για το προσφυγικό - χρήματα άνευ πολιτικού κόστους - παρά θα αναγκάσει τους θεσμούς να εγκρίνουν χρήματα για κάλυψη ελλειμμάτων του προϋπολογισμού, λόγω των εφάπαξ και των υψηλών συντάξεων, της κακοδιαχείρισης του δημοσίου και της κακής λειτουργίας του φορολογικού. 

Ως εκ τούτου η συμφωνία πίσω από τις κλειστές πόρτες των Βρυξελλών είναι, τα έξοδα για το προσφυγικό να βγουν από τον υπολογισμό του ελλείμματος, η ΕΕ να βρεθεί σε ετοιμότητα να εκταμιεύσει 3 δις για την Ελλάδα, όπως θα κάνει και για την Τουρκία και να έχει την θεσμική ασπίδα της Γερμανίας έναντι διαφόρων που τη απειλούν για τα σύνορα, τις προσφυγικές ροές και το Σένγκεν. 

Η Ελλάδα θα αφεθεί μάλιστα να επιτρέπει την πεζή διέλευση προσφύγων από τα βόρεια σύνορά της - κάτι που αντίκειται βεβαίως στο ελληνικό δίκαιο - αλλά οι Βρυξέλλες θα κάνουν τα στραβά μάτια, αρκεί να είναι όλοι καταγεγραμμένοι. 

Επιπλέον Μέρκελ και Ολλάντ, σε συνεννόηση και ανοιχτή γραμμή με Γιούνκερ και Τουσκ, υποσχέθηκαν στη χώρα μια πολύ συμφέρουσα συμφωνία από την υλοποίηση της κοινής ακτοφυλακής και την νέα δομή της συνθήκης του Δουβλίνο για το άσυλο. Η ελληνική πλευρά έλαβε την υπόσχεση πως με το “νέο Δουβλίνο” την άνοιξη δεν θα ανοίξει ο δρόμος για επιστροφή προσφύγων στην Ελλάδα από τα άλλα κράτη μέλη, η χώρα δεν θα έχει υποχρέωση να δέχεται όλες τις αιτήσεις, αλλά θα μπορεί να “προωθεί”, αιτήματα σε τρίτες χώρες και πως το κόστος φύλαξης των συνόρων μετά την κοινοτική ακτοφυλακή - συνοριοφυλακή θα εκμηδενιστεί, με ορατά οφέλη στα κρατικά ταμεία. 

Η Α.Μέρκελ δεσμεύθηκε στον πρωθυπουργό ότι θα είναι με το μέρος του στις συζητήσεις με την Τουρκία και πως “δεν θα δεχθεί τίποτα χωρίς τη σύμφωνη γνώμη της Ελλάδας”. 

Προς αυτό το σκοπό θα υποκλέψει μάλιστα την διαπραγματευτική σκυτάλη από την Κομισιόν και τους Γιούνκερ - Τίμμερμανς στις συνομιλίες με την Τουρκία. 

Κοινή πεποίθηση είναι ότι η Τουρκία εξάλλου δεν παίρνει σοβαρά την Κομισιόν και το Συμβούλιο (Τουσκ), με τους Γιούνκερ και Τουσκ να τα έχουν βρει μπαστούνια στη διαχείριση του Ερντογάν. 

Εν ολίγοις στις 6 Μαρτίου, αν και εφόσον γίνει η Σύνοδος με την Τουρκία, ο συνομιλητής του Νταβούτογλου θα είναι η καγκελάριος. 

Σκληρή αξιολόγηση:

Η Ελλάδα μπορεί λοιπόν να μην έχει άλλα προβλήματα στο προσφυγικό. Η αξιολόγηση όμως θα ξεκολλήσει μόνο όταν η κυβέρνηση παρουσιάσει προτάσεις για το ασφαλιστικό, το δημοσιονομικό κενό και τα ανοιχτά διαρθρωτικά, όπως το ταμείο αποκρατικοποιήσεων, το άνοιγμα των αγορών και η αποκομματικοποίηση του δημοσίου. 

ΕΚΤ, ΔΝΤ και  ESM  έχουν στην πράξη τις ίδιες απόψεις για το τι πρέπει να γίνει και διαίρεση μεταξύ των δύο πλευρών του Ατλαντικού δεν υπάρχει. Στην Κομισιόν όμως μαίνεται η πάντα παρούσα υφέρπουσα διαμάχη Π.Μοσκοβισί και Β.Ντομπρόβσκις. Ο επίτροπος επί τον οικονομικών έτυχε δυσμενών παρατηρήσεων, όταν άρχισε τις υπεραισιόδοξες δηλώσεις για την Ελλάδα, δηλώσεις που σε πολλές περιπτώσεις επηρέασαν έντονα τις αγορές. Ο Π.Μοσκοβισί δεν διαφωνεί επί της ουσίας με τον Ντομπρόβκσις, όμως ο “Super-Valdis”, όπως είναι γνωστός στην Κομισιόν, αφενός είναι πιο προσεκτικός από το Γάλλο υφιστάμενό του, αφετέρου τον περίμενε στη γωνία για ένα στραβοπάτημα εδώ και καιρό. 

Dr. Athanasios Athanasiou

Brussels correspondent