ΚΑΘΡΕΦΤΗ ΚΑΘΡΕΦΤΑΚΙ ΜΟΥ//ANOREXIA NERVOSA

Ένα κορίτσι ξεγυμνώθηκε. Μπροστά στην απειλή. Γράφω γι' αυτήν… Γιατί, εκείνη είχε το θάρρος να μιλήσει, πρώτα. Μετά, γιατί εγώ έχω το θράσος που σου δίνει η φιλία. Και το ‘’χάρισμά μου ‘’  δικαίωμα, να την κοιτάω στα μάτια. Μου το επιτρέπει. Το αντέχει και το βαστά.

ANOREXIA NERVOSA. Αυτή είναι η ιστορία της. Όπως κι ο τίτλος του βιβλίου της. Θα μπορούσε να αρχίζει με το ήταν μια φορά κι έναν καιρό...

Την λένε Στέλα. Με ένα λάμδα. Μικρή την φώναζαν σταλίτσα. Έκανε την περιπέτειά της λέξεις, να προφυλάξει κι εσένα. Κι αν μπορέσει να σε σώσει. Πάσχει τα τελευταία δέκα και κάτι πολλά ακόμη χρόνια της ζωής της από νευρική ανορεξία. Την
μοντέρνα νόσο  του εικοστού αιώνα. Που στην αρχή κανείς μας δεν πήρε στα σοβαρά. Παλεύει να νικήσει την αρρώστια. Τον “δαίμονα”, όπως την αποκαλεί. Χωρίς αυταπάτες.

Όλα ξεκίνησαν τον Αύγουστο του 1997. Θα πήγαινε πρώτη λυκείου. Καλοκαιρινό reunion συμμαθητών. “Εσύ πάχυνες λιγάκι, ε;”. Ερώτηση-επισήμανση καταλυτική. Η απόφαση αυτόματη, σχεδόν. “ΘΑ ΚΟΨΩ ΤΟ ΦΑΓΗΤΟ”.

Ξεκινά με επίπονες ασκήσεις γυμναστικές μέχρι να πέσει κάτω. Ονειρεύεται λαχταριστά τσουρέκια μαρμελάδας. Αρχίζει δίαιτες. Πάνω από λεκάνες. Ό,τι τρώει το κάνει εμετό. Να βγάλει από μέσα της το “κακό” που έχει κάνει στον εαυτόν της. Τρώει γιαούρτι με 0% λιπαρά. Και σοκολατούχο γάλα. Επίσης, με 0%. Ούτε αυτά τα κρατά μέσα της. Καθαρτήριο, τα καθαρτικά. Και μόνο αυτά. Τα εφηβικά τα χρόνια περνάν φορώντας πολύχρωμα παιδικά ρούχα. Απώλεια κιλών σημαίνει ΕΠΙΤΥΧΙΑ, ΟΜΟΡΦΙΑ, ΥΓΕΙΑ. Φαγητό και χρόνια ΤΡΩΝΕ πέταμα σε σκουπιδοφάγους.

Γίνεται κάτοικος νοσοκομείων και ιδιωτικών κλινικών. Οι τροφές χωρίζονται σε δυο κατηγορίες. Στις βασικές της καθημερινότητας και σε αυτές του εμετού. Ξεπαστρεύει με λύσσα τους ορούς από τα χέρια. Να μην έχει σχέση με καμία, θρεπτική ουσία. Η φωνή του ψυχιάτρου ηχεί ακόμη στα αυτιά της. “ Η καρδιά σου θα σε προδώσει. Θα πεθάνεις”. Κι εκείνη γελά. Αρνείται ότι πάσχει από ψυχική ασθένεια. Νιώθει απλά χοντρή. Σαν τέρας. Πώς ένας σάκος με κόκαλα νιώθει χοντρός; Τα τριάντα κιλά της τα ζυγίζει και τα βγάζει τετρακόσια. Όλα τα μαχαίρια του κόσμου να μπορούσε να αγοράσει. Να κόψει τα κρέατα, τα λίπη που προεξέχουν.

Περνά στο πανεπιστήμιο. Πτυχία, μεταπτυχιακά, διδακτορικά... ξένες γλώσσες. Μπουκώνει τον ελεύθερο χρόνο με δραστηριότητες. Και τις φέρνει όλες εις πέρας. Ξοδεύει υπέρογκα ποσά σε χρηστικά και κυρίως μη χρηστικά πράγματα. Ταξιδεύει πολύ. Μα με το να αλλάζεις χώρο και τόπο δεν αλλάζουν κι οι δια(σ)τροφικές συνήθειες. Αυτός που πάσχει από ανορεξία, γράφει η Στέλα τα ελέγχει όλα. Εκτός από το βάρος του.

Κάπου εδώ χτύπησε κι ο έρωτας. Αυτός που νομίζεις ότι έρχεται για να μείνει. Δίπλα σου, μέσα σου. Που ένα μάτσο κόκαλα σε πιάνει σαν μπουκέτο από λουλούδια και τρυφερά σε οδηγεί στην εκκλησία. Ο έρωτας που το 1+1 το κάνει ένα. Αποφασίζει να γίνει καλά. Με τη βοήθεια και ψυχιάτρου και διατροφολόγου. Έχει στόχο τώρα. Έχει κίνητρο μέγα. Που της επιβάλλει. Να φύγει από την καθηλωμένη παιδική ηλικία. Να γίνει ψυχικά και σωματικά γυναίκα. Να γίνει η γυναίκα του άντρα της. Αγγίζει την σωτηρία. Την θέλει. Κάνει πισωγυρίσματα. Δεν την θέλει. Νιώθει πως την ταΐζουν για να παχύνει, όπως τα ζώα. Φτάνει επιτέλους στα 46,7 κιλά και νιώθει απαίσια. Φτου κι από την αρχή. Δημιουργεί τεχνητές κι άλλες πιέσεις στο μυαλό της. Μπρος και πίσω. Μπρος και ξανά πίσω.

Η αυτοκτονία του σκληρού παππού της την μαστιγώνει. Αναρωτιέται, αν η τρέλα είναι κληρονομική. Αν αυτή είναι η συνέχειά της...  Οι μέρες υστερίας είναι πολλές. Οι μέρες που ο “δαίμονας” επιστρέφει, ακόμη πιο πολλές. Οι σχέσεις με τους γονείς, σημαδεύουν. Παγώνει τις επαφές με την πάντα κομψή κι ελκυστική μαμά. Στο ψυγείο, περιμένει ο επιβλητικός και παρεμβατικός μπαμπάς. Δεν μιλάνε για χρόνια. Σχέσεις στην κατάψυξη. Κόβει τους οικογενειακούς δεσμούς. Προσηλώνεται στον στόχο. Τον Γολγοθά μόνη της, θέλει να ανεβαίνει. Μα η Στέλα πρέπει να μάθει να ζει με ανθρώπους. Ζητιανεύει την αγάπη. Από τους δύο που της έδωσαν τη ζωή. Αυτή που με νύχια και δόντια παλεύει να κρατήσει. Θα τα καταφέρει;

Η μαρτυρία της Στέλας δεν είναι εφιαλτική. Δεν μια επιστολή δακρύβρεχτη και νευρωτική. Είναι η αλήθεια της. Είναι ένα love story. Είναι ένα αντι-love sorry. Ένα γιατροσόφι.  Από ό,ποια πλευρά κι αν το δεις. Σε οδηγεί στο θάνατο. Κι εκεί που τον έχεις δίπλα σου τσαμπουκαλεύεται το πρωτόγονο το ένστικτο. Της επιβίωσης. Η ζωή στα φέρνει όλα τούμπα. Κι η πλοκή ανατρέπεται. Και ο φασισμός της εικόνας, γκρεμοτσακίζεται επιτέλους από το βάθρο του. Χάνει το ιμιτασιόν στέμμα. Η ίδια η Στέλα, εξομολογείται...”Δεν επέστρεψα ούτε σε μία λέξη, που άφησα πίσω μου. Το να το γράψω, τόσο οδυνηρό, όσο και να το ζω”.

Και ΝΑΙ. Η Στέλα τώρα είναι καλά. Και είναι νικήτρια. Και η ζωή είναι ωραία. Κι ο καθρέφτης αντεστραμμένος. Και φίλος. Κι εγώ την αγαπώ, γιατί, έτσι γουστάρω.

(Αν θέλεις να διαβάσεις όλη την ιστορία θα την βρεις γραμμένη στο βιβλίο της Στέλας Λέτσιου, ANOREXIA NERVOSA)
                                                                Μαίρη Γεωργιοπούλου

# Νευρική Ανορεξία (Anorexia Nervosa) 
Καθρέφτη καθρεφτάκι μου…

Η Νευρική Ανορεξία είναι ένας τύπος διατροφικής διαταραχής με κύρια χαρακτηριστικά την άρνηση διατήρησης του φυσιολογικού βάρους, τον φόβο (που γίνεται εμμονή) απόκτησης βάρους, την διαστρεβλωμένη εικόνα για τον εαυτό, που καθρεφτίζεται στην διαστρεβλωμένη εικόνα του σώματος. Πρόκειται για μια σοβαρή ψυχική ασθένεια που ακολουθείται από υψηλό ποσοστό παρενεργειών και κατέχει το υψηλότερο ποσοστό θνησιμότητας από όλες τις ψυχικές ασθένειες.
* εκδηλώνεται συνήθως στην εφηβεία και είναι πιο συχνή στους έφηβους
* επηρεάζει ανθρώπους κάθε ηλικίας, φύλου και κοινωνικοοικονομικής κατάστασης
* επηρεάζει τις γυναίκες 10 φορές περισσότερο από τους άντρες
Η νευρική ανορεξία ξεπερνά την επιθυμία του ατόμου για απώλεια βάρους και μεταμορφώνεται σε εμμονή και γίνεται μια διαρκής δοκιμασία διατήρησης ελέγχου πάνω στο σώμα. Η εξαντλητική δίαιτα συχνά συνοδεύεται από υπερβολική άσκηση, κατάχρηση διαιτητικών χαπιών, ή/και διουρητικών, ή κλυσμάτων.
Συμπτώματα
• φόβος για αύξηση βάρους • αποκλεισμός από τη διατροφή τροφών που περιέχουν λίπη και ζάχαρη • σωματικό βάρος χαμηλότερο του φυσιολογικού • διαστρεβλωμένη εικόνα σώματος • μυστικοπάθεια γύρω από το φαγητό και αποφυγή συζήτησης γύρω από αυτό, καθώς και από την απώλεια βάρους • κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων φαγητού σε σύντομο χρονικό διάστημα και αποβολή αυτής με πρόκληση εμετού • υπερβολική άσκηση • δυσκοιλιότητα ή διάρροια • δερματικές παθήσεις • τερηδόνα • αραίωση μαλλιών • ευθραυστότητα στα νύχια • συρρικνωμένο στήθος (για τις γυναίκες) • αίσθηση ότι κρυώνουν ή έχουν χαμηλότερη θερμοκρασία σώματος • χαμηλή αρτηριακή πίεση • τελετουργικά στη διατροφή (κόβουν το φαγητό σε μικρά κομμάτια, άρνηση να φάνε μπροστά σε άλλους, κρύβουν ή πετούν το φαγητό • κατάθλιψη • απομόνωση • αλεξιθυμία (δυσκολία στην κατανόηση και έκφραση συναισθημάτων)
Αιτίες
• Βιολογικές
Γενετικά και επιγενετικά αίτια. Δυσλειτουργίες στη σεροτονίνη. Αλλαγές στο νευροενδοκρινολογικό σύστημα.
• Περιβαλλοντικές
Κοινωνικοπολιτιστικές έρευνες τονίζουν τον σημαντικό ρόλο των πολιτιστικών παραγόντων στην εξιδανίκευση της λεπτότητας του σώματος.

ΥΜΝΩ ΤΟ ΣΩΜΑ (απόσπασμα), του Τίτου Πατρίκιου
Υμνώ τα όρθια στήθη όπως των αγαλμάτων στο χάιδεμα άγουρα, στο χούφτιασμα γινωμένα με ρόγες κόκκινες όπως οι άγριες φράουλες τα μπράτσα που ξέρουν ν' αγκαλιάζουν τον στητό λαιμό, τις πλάτες επίπεδες κι ανθεκτικές, τη χορευτική κοιλιά με όσες χρειάζονται καμπύλες με το χρυσό της χνούδι ακύμαντο να περιμένει.
Υμνώ και τις χαλαρές κοιλιές μανάδων με ουλές από καισαρικές τομές, από εγχειρήσεις, τα προκοίλια γυναικών με το αδηφάγο λίπος μοναδική απόλαυσή τους, τις κυρτωμένες πλάτες, τα μπράτσα τα πλαδαρά με τις αξύριστες μασχάλες, τους γερτούς τραχήλους, τους έρημους κούφιους κόρφους με τους σβησμένους πόθους, τις άσβηστες ορέξεις.
                                                          Μαρίνα Μάγκλαρη
                                                         Δραματοθεραπεύτρια