Τρίτη 5 Ιανουαρίου 2016

Στην πρέσsα…






Η αγία αρχέγονη δίψα του ανθρώπου για μάθηση και περιέργεια ήταν αυτή που βοήθησε σήμερα να κρατάμε στα χέρια μας ένα βιβλίο, μια εφημερίδα, ένα περιοδικό. Το έντυπο μέσο.

 Ήδη στους αρχαίους πολιτισμούς των Αιγυπτίων, Ρωμαίων, Ελλήνων συναντάμε την πρώτη αντιγραφή βιβλίων με χρήση πένας ή πινέλου με μελάνι. Πρωτόγονη μορφή τυπογραφίας η χρήση σφραγιδόλιθων από τους Βαβυλώνιους, οι οποίοι χρησιμοποιήθηκαν ως θρησκευτικά σύμβολα και για την αντικατάσταση της υπογραφής. Οι κινέζοι φημίζονταν για τα ανάγλυφα τυπωμένα γράμματα σε ξύλινη επιφάνεια.

Η ουσιαστική τέχνη της αποτύπωσης γραπτού λόγου σε χαρτί με την βοήθεια τεχνικών μέσων ξεκίνησε από τον Johannes Gensfleisch Zur Laden Zum Gutenberg, γνωστό σε εμάς Ιωάννη Γουτεμβέργιο, εφευρέτη του επίπεδου, μηχανικού πιεστηρίου που έδινε δυνατότητα εκτύπωσης σε δύο όψεις. Το
οποίο και παραμένει κύριο μέσο εκτύπωσης ως τις αρχές του εικοστού αιώνα. Σε αυτόν αποδίδεται η ιδέα ολοκληρωμένης τυπογραφικής μεθόδου και σε αυτόν η εφεύρεση μεταλλικής μήτρας που διευκόλυνε την κατασκευή πιεστηρίου. Το 1436 στο Στρασβούργο, είναι που θα κάνει τα πρώτα βήματα τυπώνοντας λαϊκά και θρησκευτικά βιβλία, με το πρώτο χειροκίνητο μηχανικό τυπογραφικό. Μιλάμε για την πρώτη απόπειρα, που επέτρεψε την μαζική παραγωγή τυπωμένων βιβλίων! Μάλιστα συνεταιρίστηκε με τον Fust για να κατασκευάσει τυπογραφείο και να λειτουργήσει την τυπογραφική του πρέσα. Ασχολήθηκε με την επικερδή επιχείρηση του τυπώματος των συγχωροχαρτιών για την εκκλησία 1454-1455. Παρέδωσε την τυπωμένη Βίβλο στην λατινική της μετάφραση, σαράντα δύο γραμμών που κι έμεινε γνωστή ως Βίβλος του Γουτεμβέργιου. Την κυκλοφόρησε σε εκατόν ογδόντα αντίτυπα σε κοινό χαρτί και κάποια σε περγαμηνή. Γεγονός που του κόστισε τον πολλαπλασιασμό των χρεών του. Ο χρηματοδότης του, τον μήνυσε ζητώντας πίσω τα χρήματα του, κέρδισε το δικαστήριο, ο Γουτεμβέργιος κήρυξε πτώχευση, πέθανε φτωχός. Είχε αλλάξει όμως με κάποιον τρόπο τον κόσμο. Είχε ήδη ξεκινήσει την πολιτισμική επανάσταση. Εμείς κερδίσαμε την ριζική αλλαγή κι ο Γουτεμβέργιος την μετά θάνατον φήμη. Δίκαιη ανταλλαγή…              

 

Η πρώτη πρέσσα απάλλαξε τους αντιγραφείς από το επίπονο και χρονοβόρο έργο τους. Άρχισαν να τυπώνονται συγγράμματα αρχαίων ελλήνων και ρωμαίων συγγραφέων και να στρεφόμαστε στην κλασική αρχαιότητα. Το επόμενο μισό του δεκάτου πέμπτου αιώνα τυπώνονται χιλιάδες έργα σε εκατομμύρια αντίτυπα, τα λεγόμενα αρχέτυπα. Έπη, θρύλοι, μύθοι, δοξασίες, ιστορίες, φιλοσοφικά -κι όχι μόνο- κείμενα, αλφαβητάρια ξεφυλλίζονται  στα χέρια ανθρώπων. Η ανταλλαγή, απόψεων, γνώσεων, εμπειριών, ιδεών, πληροφοριών κάνουν ταξίδια στον κόσμο. Γιατί τα λόγια είναι που πετούν και τα γραπτά στο τέλος μένουν.

Η ορμητική μετάδοση της γνώσης γίνεται δύναμη. Η γνώση είναι η δύναμη! Ο άνθρωπος αρχίζει να ενδιαφέρεται για την ανάπτυξη των πνευματικών συνθηκών της κοινωνικής του ζωής. Προνόμιο ως τότε της κλειστής κάστας των αριστοκρατών και του κλήρου. Και κάπως έτσι τα βήματα οδηγούν στην περίοδο της αναγέννησης.

Η πρέσσα γίνεται το μέσο κατά του αναλφαβητισμού. Προμαχώνας εξέλιξης ,μάθησης, δημιουργίας και δημοκρατίας. Τα όπλα που φτάνουν στα χέρια σου, αν τα χρησιμοποιείς σωστά θα κάνεις θαύματα. Ολόκληρη την ανθρωπότητα μπορείς να την αλλάξεις. Ολόκληρη η ανθρωπότητα από τότε άλλαξε.

Με αυτό το όπλο φτιάξαμε κι εμείς μια ομάδα… Να στείλουμε πιεστήριο αυτά που έχουμε στο μυαλό και στην ψυχή. Μην υποτιμάς το χαρτί, ούτε την μυρωδιά του.  Να πάρουν, ενήλικα πια παιδιά, το δρόμο τους και να τ’ αφήσουμε ελεύθερα να κάνουν το δικό τους ταξίδι. Τις λέξεις να τις βάλουμε πάνω σε χαρτί και στην οθόνη σου… στην σωστή ή όχι στη σωστή πάντα σειρά και να φύγουν από μας. Επόμενος σταθμός η πρέσσα.

Όλοι άλλωστε λίγο- πολύ… δεν είμαστε; Στην πρέσσα;!

                                                         Μαίρη Γεωργιοπούλου

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου