Ο ΗΘΟΠΟΙΟΣ ΜΙΧΑΗΛ ΔΟΥΚΑΚΗΣ μιλά Στην Μαίρη Γεωργιοπούλου

• Πτυχιούχος εικαστικός του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και ηθοποιός του Θεάτρου Τέχνης. Τι αναζητάς στις τέχνες και στα γράμματα; Τι ανάγκες εσωτερικές σου καλύπτουν;

Η συνεχής αναζήτηση για ελευθερία είναι που με οδηγεί. Αναζητώ με τις τέχνες και τα γράμματα και βρίσκω με αυτά τα εφόδια Νόημα. Νόημα για να υπάρχω σε αυτό το σύμπαν και να είμαι χρήσιμος, να νιώθω πως παράλληλα με τη δική μου εξέλιξη, προσφέρω κάτι ουσιαστικό στην κοινωνία.

• Πρόεδρος της αστικής μη κερδοσκοπικής πολιτιστικής εταιρίας ‘’Θέατρο η ζωή μου’’. Γιατί δημιουργήθηκε αυτή η ομάδα; Ποια η δράση και οι στόχοι της;

Η ομάδα πλέον μετονομάστηκε σε "Φωλιά Καλλιτεχνών". Με αυτόν τον τρόπο χωράνε όλες οι τέχνες κι όχι μόνο το θέατρο.

Αυτή η ομάδα δημιουργήθηκε για να παρακάμψω όλη τη δυσωδία των κυκλωμάτων, της παρακμής και της διαφθοράς.

Η δράση της θέλουμε να είναι αυτό που λέει και το όνομά της. Μια φωλιά για τους καλλιτέχνες και τους φιλότεχνους. Υπό αυτό το πρίσμα γίνονται όλες μας οι εκδηλώσεις.

Ο προσωπικός μου στόχος ήταν να αναζητήσω πώς μπορούμε να έρθουμε κοντά, να ενώσουμε δυνάμεις, να μειώσουμε τον εγωισμό μας και να φτιάξουμε κάτι καλύτερο από αυτό που φτιάχνει ο καθένας μοναχός του.

Σαν στόχος της ομάδας ήταν και είναι η διάδοση των γραμμάτων και των τεχνών, ως ένας υπέροχος τρόπος να ζει κανείς και να αντιμετωπίζει τη ζωή ενεργητικά κι όχι με απάθεια. Κάθε χρόνο ελπίζω να βρίσκουμε τρόπους να πλησιάζουμε όλο και περισσότερο τους στόχους που θέτουμε.

• Γιατί επέλεξες συγκεκριμένα το θέατρο να είναι το μέσο για να φανερώσεις με λόγια τις σκέψεις σου; Είναι τελικά η ζωή σου; Ή ‘’Να σ’ αγαπώ με μέτρο’’; όπως και ο τίτλος του θεατρικού έργου που έχεις γράψει;

Νιώθω σαν να αλληλοεπιλέξαμε να προχωρήσουμε παρέα. Το θέατρο είναι για μένα ο μεγαλύτερος σε πάθος και διάρκεια έρωτας που έχω βιώσει μέχρι σήμερα. Δεν είναι απλώς λόγια, δεν είναι μόνον εικόνα, είναι πρωτίστως συναισθήματα.

Ασχολούμαι κατα καιρούς και με τις άλλες τέχνες, αλλά η ανάγκη μου, που ποτέ δεν με εγκαταλείπει, είναι το θέατρο. Σαν να μπορώ μέσα από αυτό, χίλιες ζωές να ζήσω κι όχι μία. Το θέατρο λοιπόν είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής μου.

Όσο για το βιβλίο μου, όταν το διαβάσεις, θα καταλάβεις πως μου είναι αδύνατο, δεν μπορώ, δεν θέλω "να αγαπώ με μέτρο". Ο τίτλος είναι κυρίως σαρκαστικός. Μου άρεσε όμως η αντίθεση που έκανες. Πραγματικά αυτές οι δύο φράσεις είναι ακρβώς το αντίθετο. Συνήθως όταν η τέχνη είναι η ζωή σου, δεν μπορείς να αγαπάς με μέτρο. Ωραία το έθεσες.

• Τον περισσότερο χρόνο σε συναντάμε να δραστηριοποιείσαι στην επαρχία, σαν με πείσμα να επιδιώκεις να την βάλεις στα καλλιτεχνικά//πολιτιστικά πράγματα και να μην νιώθει αποκομμένη. Ισχύει;

Νιώθω πολύ μεγάλη ανάγκη να προσφέρω αυτά που ανακαλύπτω και μαθαίνω σε ανθρώπους που ζουν μακριά από τα αστικά κέντρα και δεν έχουν πρόσβαση συχνά σε καλλιτεχνικές δραστηριότητες. Ίσως επείδη δεν το είχα εγώ, γι’ αυτό και νιώθω τόσο μεγάλο χρέος να το προσφέρω εκεί που λείπει.

Πάντως όσο κι αν προσπαθείς, αν δεν έχει κι ο άλλος μέσα του μιαν ανάγκη για να ψάξει περισσότερο τα πράγματα, δεν πρόκειται ποτέ να τον συγκινήσουν οι τέχνες, πάντα θα μένει μετεξεταστέος στα καλλιτεχνικά.

• Η Αθήνα; Είναι ασφυξιογόνος; Πόσο πνιγηρή για εκείνους που δεν ανήκουν σε συγκεκριμένες καλλιτεχνικές ‘’κλίκες’’; Δίνει ευκαιρίες; Χωράνε όλοι στη σκηνή της;

Εννοείται πως δεν δίνει ευκαιρίες η Αθήνα. Δεν έχει ευκαιρίες για να δώσει η Αθήνα. Και είναι ελάχιστοι οι καλλιτέχνες με όραμα που κατέχουν θέση ευθύνης και μπορούν να δώσουν ευκαιρίες και στους άλλους. Όπως σε όλους τους τομείς, έτσι και στον καλλιτεχνικό, μερικές σάπιες "κλίκες" αποφασίζουν μεταξύ τους πόσες δεκάδες ρόλους και πόστα θα μοιράσουν στους εαυτούς τους, έτσι ώστε να εξακολουθούν να λέγονται ηθοποιοί, καλλιτέχνες και λοιπά.

Προσφάτως μου ανέφερε καλλιτέχνης πως επέστρεψε μετά από χρόνια δουλειάς και σπουδών στο εξωτερικό και ζήτησε να διδάξει σε ελληνική σχολή κι έκαναν πως δεν την ήξεραν. Είναι απίστευτο πως η χώρα αυτή τρώει και ξεπουλάει σαν σκλάβους τα παιδιά της (όπως λέει κι ο στίχος). Επειδή λοιπόν σε αυτήν τη διεφθαρμένη αντίληψη, δεν χωράνε όλοι, καλό είναι όσοι πραγματικά θέλουν να κάνουν κάτι καινούριο, να το κάνουν κάπου μακριά από το βρώμικο κατεστημένο.

• Πέρυσι μετακόμισες στην Αγγλία. Ποιος ο  λόγος της μετανάστευσης; Θα ήθελες να δοκιμάσεις σε μιαν τέτοια αγορά την καλλιτεχνική σου τύχη;

Έφυγα αμέσως μετά το όχι του δημοψηφίσματος που μετατράπηκε εν μία νυκτί σε ναι. Ήταν για μένα το αποκορύφωμα της κατρακύλας και η πιο περίτρανη απόδειξη πως η Ελλάδα δεν είναι ελεύθερη να επιλέξει το μέλλον της.

Μου αρέσει η Αγγλία. Με υποδέχτηκε θαυμάσια και μου έδωσε μέσα σε λίγους μήνες ευκαιρίες που δεν είχα ποτέ στην Ελλάδα τα τελευταία 15 χρόνια που παίζω θέατρο.

Δοκιμάζομαι σε μία πόλη -το Λονδίνο- που έχει κατοίκους όσος ο πληθυσμός ολόκληρης της Ελλάδας και η εμπειρία μου μέχρι τώρα εκεί είναι απίστευτα όμορφη. Νιώθω πολύ τυχερός που κατάφερνω να κάνω πράγματα εκεί.

• Με καταγωγή από την Λέσβο… Είσαι τα τελευταία χρόνια και ο διοργανωτής του ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΤΩΝ ΝΗΣΙΩΝ. Μίλησέ μας για τις δράσεις που περιλαμβάνει το πρόγραμμα.

Φέτος δεν υπάρχει Φεστιβάλ των Νησιών. Το μόνο που κάνω τις λίγες ημέρες που βρίσκομαι στην Ελλάδα είναι μερικές παραστάσεις κι ένα δωρεάν εργαστήρι θεάτρου σε παιδιά. Πιστεύω, αγαπώ και ελπίζω στα παιδιά. Κι έχω την τύχη να απολαμβάνω υπερβολικής αγάπης κι από αυτά. Αυτό γεμίζει την ψυχή μου.

• Φέτος κάποια νησιά του Αιγαίου και ειδικά η Λέσβος έχουν μείνει από τουριστική άποψη λίγο στα ‘’αζήτητα’’. Θα δανειστώ τον τίτλο μιας μουσικοθεατρικής σου παλιάς παράστασης, είναι κάτι σαν ‘’Darkland’’; Πόσο αυτό επηρέασε το πρόγραμμα του φετινού φεστιβάλ;

Η Λέσβος είναι ένας επίγειος παράδεισος. Δυστυχώς δυσφημίστηκε τόσο πολύ το νησί, που φέτος έχει ελάχιστους επισκέπτες. Ακόμη και στη χώρα του σκοταδιού, την Darkland, είχα συγκεντρώσει όλους τους σκοτεινούς - παρεξηγημένους ήρωες, ώστε να φτιάξω φως. Τα τελευταία χρόνια όμως σε όλη τη χώρα προσπαθούν να μας πείσουν ότι υπάρχει μόνο σκοτάδι.

Τα πράγματα λοιπόν δεν είναι έτσι. Η κατάσταση στο νησί ειναί πολύ καλή, καμία σχέση με την προηγούμενη χρονιά και καμία σχέση με τη διαστρέβλωση που κάνουν τα μέσα μαζικής εξαπάτησης. Επειδή λοιπόν θέλω να βλέπω τη θετική πλευρά των πραγμάτων, απολαμβάνω την υπέροχη φύση και το νησί που το χαιρόμαστε μεταξύ μας φέτος... κι έχω βρει και μια παραλία που πάω και κάνω μπάνιο μόνος μου... και κάποιες φορές με την παρέα μου.

Το φετινό φεστιβάλ δεν επηρεάστηκε από το προσφυγικό. Όταν βάλω στόχο πάντα τον πετυχαίνω. Απλώς φέτος δεν υπήρχε ο χρόνος. Ήρθα για τόσο λίγο στην Ελλάδα που δεν γίνεται να διοργανωθεί κάτι και να είναι καλύτερο από τις προηγούμενες διοργανώσεις μας. Γι αυτό αρκέστηκα μόνο σε λίγες δράσεις.

• Τι εστί πολυχώρος ‘’Οιωνός’’; Θες να μας ξεναγήσεις;

Ευχαρίστως. Ο πολυχώρος Οιωνός είναι μια καταπράσινη έκταση μπροστά στη θάλασσα όπου γαληνέυει η ψυχή σου και μπορείς να δημιουργήσεις. Ενοικιαζόμενα διαμερίσματα, καφέ, συναυλιακός χώρος, εκθεσιακός χώρος κι ένα μαγικό αμφιθέατρο όπου κάνω τις παραστάσεις μου.

• Τοίχος με σύνθημα, ‘’Σφαγή στους αλλοδαπούς’’, ο δίπλα γράφει σύνθημα, ‘’ Η αλληλεγγύη δεν είναι φιλανθρωπία. Είναι σύγκρουση με τον ρατσισμό και τους διαχωρισμούς’’. Γίνεται λες να ζήσουμε όλοι στη γη με ισότητα, ίδια ανθρώπινα δικαιώματα και με την διαφορετικότητά μας;

Γίνεται, εννοείται πως γίνεται. Είμαι σίγουρος πως η πλειοψηφία αυτό επιθυμεί. Το θέμα είναι αν μας αφήνουν να το κάνουμε πράξη.

Πρίν λίγες ημέρες πήγα με μια ομάδα καλλιτεχνών σε ένα κέντρο όπου ζουν 80 ανήλικα, ασυνόδευτα παιδιά μεταναστών και κάναμε θεατρικά παιχνίδια, άρα το πρώτο σύνθημα που ανέφερες δεν υπάρχει στον δικό μου πλανήτη.

Επειδή εγώ δεν ελπίζω πως θα έρθει κάποιος εξωγήινος να μας σώσει, κάνω ότι μπορώ ώστε να ζήσουμε όλοι με ίσα δικαιώματα, διατηρώντας την διαφορετικότητά μας. Το ίδιο επιθυμώ για όλους κι αυτό προτείνω, να κάνουν όλοι, καθημερινά, ότι καλύτερο μπορούν ώστε να βελτιωθεί η γειτονιά τους, το χωριό τους, η πόλη, το νησί, η χώρα, ο πλανήτης.

• Ένα ασύχαστο άτομο σαν κι εσένα πότε και πώς ηρεμεί;

Ηρεμώ όταν νιώθω πως με αγαπούν ουσιαστικά. Ηρεμώ επίσης όταν ερωτεύομαι και με ερωτεύονται. Στην αγάπη, στη φιλία και στον έρωτα λοιπόν (ακόμη κι αν εξακολουθώ να είμαι υπερδραστήριος εξωτερικά), βρίσκω μιαν απίστευτη εσωτερική ηρεμία. Όπως επίσης ηρεμώ όταν απολαμβάνω τέχνη μαγική, τέχνη που ταιριάζει στην αισθητική μου και ταξιδεύει την ψυχή μου.

• Ο Κάρολος Κουν έχει πει… ‘’Η Τέχνη είναι μεγάλη. Θα την πλησιάσουμε με ευλάβεια και σεβασμό. Δεν έχουμε το δικαίωμα να την κατεβάζουμε στο ανάστημά μας’’. Για σένα η τέχνη είναι…

Ο Κάρολος Κουν είναι δάσκαλος μας και μας εμπνέει ο δρόμος που χάραξε. Για μένα η Τέχνη είναι ένας δρόμος που σε βοηθάει να γίνεις καλύτερος άνθρωπος και να αναζητήσεις στιγμές ευτυχίας, αγάπης και ελευθερίας.